“We’re flying at about 900km per hour. Temperature outside is minus 50°, so maybe it’s better to stay inside.” De piloot had er zin in die zondagavond op weg naar Sofia. En wij ook. Na een nogal druilerige zomer trokken we vol hoop op niets minder dan zonovergoten Bulgaarse bergen richting Balkan. Nog snel even op de gsm kijken. Het weer de komende dagen: België, 30° en zon, Bansko, regen, mist, 18°. Mehh.  

T-shirt weather met sneeuwvlokken

Na een korte nacht in een achterkamer, ergens diep in een obscuur aanvoelend gebouw in Sofia, bracht een ritje van een kleine twee uur ons naar de echte start van ons avontuur. Die ochtend was het nog onmiskenbaar T-shirt weather in Sofia, een dresscode waaraan we nog hardnekkig vasthielden. We geloofden de barre weersvoorspellingen niet, of we wilden ze niet geloven. Veel twijfel lieten de weergoden er echter niet over bestaan. Met dichte, vochtige mist in de aanvangskilometers wisten we al snel hoe laat het was en we trokken lange broek en jas aan. De eerste etappe liep langs De Zeven Meren, één van de trekpleisters van Bulgarije. Na veertig minuten wandelen zei de gids: “Here you can see the third of the seven lakes. The first two were invisible” en hij lachte een lach waarmee hij zijn gevoel voor humor bloot legde. Wat volgde was meer van dergelijke pret. “Dit is een prachtig langgerekt meer, maar de overkant zie je niet."  Het volgende was dan weer één van de Twin Lakes, maar het tweede was onzichtbaar. Eén ding was zeker, met zijn mopjes ging hij niet de mist in. Wie ondanks het steeds natter en kouder wordende weer toch nog halsstarrig bleef vasthouden aan die befaamde T-shirt weather mindset kreeg een nekschot toegediend toen het horizontaal begon te sneeuwen. Aangekomen in de hut hokten we als keizerpinguins bij elkaar rond de kachel en hingen we onze doorweekte kleren te drogen. Twee onervaren Australischische meisjes kwamen onderkoeld binnen en hadden hulp nodig om veters en ritsen open te doen, je weet wel, het grote obstakel om die natte ijskoude kleren uit te kunnen doen en om nadien met droge kleren mee opgenomen te worden bij de bende van de keizerpinguins aan de kachel. De berghut liet zich voorts omschrijven als uiterst authentiek en dit omwille van een velerlei kenmerken als daar zijn, de gele rubberen handschoen die als vijfvingerige opgeblazen overtrek dienst deed als sfeervolle lampkap. De roze zak was iets mindersuccesvol. Een verdienstelijke poging was het wel. De prijs voor special effect ging naar het niet te evenaren samenspel van een Franse wc die bleef spoelen en de voorbijrazende rukwinden waardoor je het gevoel had in een zijbeuk van de Gotthardtunnel te zitten.

Hondenweer

Dag twee liet zich heel eenvoudig samenvatten als mistig dagje. Aangezien de wind onnoemelijk hard te keer ging en het zicht heel beperkt was, had het volstrekt geen zin om over de kam te stappen -vergezichten zouden we toch niet zien- en dus kozen we voor een alternatieve route door het lager gelegen bos, dat zich dan weer liet typeren door duizenden frambozen- en bosbessenstruiken. Die dag zouden we ook kennis maken met de onaangekondigde extra service van de Bulgaarse toeristische dienst, met name de begeleiding van een goedaardige viervoeter die ons van begin tot einde van de dag trouw zou volgen. We vonden het wel wat jammer dat de hond zicht niet liet aaien. 

Simeon, de lokale gids vertelde vol bewondering over de meest legendarische Bulgaarse bergbeklimmer van wie een gedenkplaat aan de hut hing. Later zou Simeon ook vertellen over de stichter van het Rila-klooster en dat deed hij met veel professionalisme, edoch met minder bewondering. Ik denk dat hij meer bergbeklimmersbloed dat paterkesbloed in zijn aderen heeft.

Happyness in het land van Shrek

Bij het volgende ontwaken lachte de dag ons eindelijk toe met opklaringen. Eindelijk konden we de pracht van deze bergketen in zijn volle glorie zien. De toeristische dienst van Bulgarije had onze gebeden gehoord en had ons zowaar een nieuwe hond gestuurd, een model dat erg hard leek op dat van gisteren, maar dat zich wél liet aaien. En of. Wat! Een! Knuffelhond! En die staart maar kwispelen. Het gebergte wordt gekenmerkt omwille van de vele gletsjermeren, wat niet wil zeggen dat je er gletsjers zal zien, maar dat er duizenden jaren geleden, bij het verdwijnen van de gletsjers die mee dit gebergte vormden,  vele meertjes zijn ontstaan. Die meertjes drogen heel langzaam uit, wat maakt dat het met de vele moerassige velden lijkt of je in het land van Shrek bent beland. Op een andere plek, zo’n grote grasvlakte temidden de bergen, hadden we dan weer stellig de indruk dat we op een decor van Jurassic Park stonden te kijken. Van Jurassic Parc gesproken... Als ik aan de jongste van de groep vertel dat ik die film destijds nog in de bioscoop ben gaan kijken -ik had toen een kaartje gewonnen ter waarde van 150 frank op de lokale zender Radio Palermo-  voel ik me ook wel een beetje een dinosaurus.

Grote emoties langs de via ferrata

We werden getrakteerd op alles wat je kan wensen als je de bergen in trekt: gezellig door het struikgewas kronkelende paadjes, uitgestrekte grasvelden, … noem maar op. Aan het meertje waar we halt hielden voor onze picknick, legde de hond -we hadden haar intussen Joske gedoopt- zich in het gras, naast stenen die een woord vormden. Ik vroeg aan Simeon wat er stond. “Happyness,” zei hij, en ik had geen greintje goesting om dat in twijfel te trekken. Happyness was een momentopname die nog enkele dagen voor ons uit lag, langgerekt door de bergen.

Bij het trotseren van rotsvelden en rotspartijen werden we andermaal getrakteerd op een meeslepend romantisch verhaal. De via ferrata mocht dan wel erg gemakkelijk zijn en slechts 30 meter lang, Joske deed wel tien verwoede pogingen om over die rots te geraken, helaas, zonder succes. Bij elke poging zag je de schrik om achtergelaten te worden in haar ogen groeien, tot ze stilletjes begon te huilen. De groep was al uit het zicht. Ik probeerde langs de via ferrata een stukje af te dalen, in de hoop dat ze zou durven springen en in mijn schoen en knie een betrouwbaar steunpunt zou zien. Dat deed ze niet. Ze keerde om, verdween achter een stukje berg in een poging om een andere route te vinden. De wanhoop stond in haar lichaamstaal te lezen. Ik bleef haar roepen, en eureka, daar kwam ze tussen grote rotsblokken met ietwat bevende pootjes weer tevoorschijn. Oef! Het kan mijn eigen verbeelding zijn, maar het leek er sterk op dat ze vanaf dan nog harder kwispelde en nog meer kwam knuffelen.

Hinkelen op twee gedachten

Die dag doorkruisten we rotsvelden waarvan de rotsblokken variëren van twintig centimeter tot joekels van anderhalve meter. De ene wiebelt, de andere heeft een glad laagje mos, de volgende heeft een mooi egaal oppervlak, maar ligt helemaal schuin met een scherpe rand naar boven. De ene gaat er met wat trillende benen over, de andere verlaagt zich letterlijk, niet figuurlijk, tot een viervoeter en gebruikt de handen om elke steen een welgemeende knuffel en dankuwel te geven. Nog een ander huppelt en hinkelt erover alsof het een kind in een speeltuin is. Het kind in ondergetekende dino gaat ook vandaag nog liever mee hinkelen dan aan de kant van de speeltuin te blijven staan, een eigenschap die me op zo’n rotspad goed van pas komt! “Joepiie, rotsen, een speeltuin! Hinkelen!"

#mekoe

Verderop liepen we over een opgedroogd meer dat intussen een oase van bieslook was en waar een kudde koeien zich gedomicilieerd had.  Aan het gedrag van de stier temidden de koeien te zien was #metoo nog niet doorgedrongen bij de daar grazende populatie. De nee van mevrouw koe werd, euh, stierlijk genegeerd. 

Stick tot he problem: gebruik uw stokken

Als begeleider en outdoorsportcoach probeer ik in elke reis wat technische tips mee te geven. Tijdens het wandelen verlies ik mezelf vaak  in het denken over hoe ik een beweging zo goed mogelijk kan uitleggen. Vaak gebruik ik metaforen. Bij een diepe stap naar beneden is het soms handig om verder te kijken dan je neus lang is en te zien dat er aan de andere kant van dat gat nog een steen ligt, zodat je eerst een voet voorbij dat gat zet en dan je volgende pas even een stap achteruit, in dat diepere stuk. Ik noemde het een back drop en besloot dat het niet duidelijk genoeg is om uit te leggen. Ik vertel het dan maar niet en mijmer wat verder. Wat ik daarentegen wel vertel is hoe je met efficiënt gebruik van je stokken kracht kan zetten op je armen en zodoende de bovenbeenspieren wat ontlasten, een les die sommige knietjes me dankbaar waren.

What goes up, must come down

Het is een regel die geen uitleg behoeft. Wie naar de bergen trekt neemt z'n afval terug mee als naar beneden. Maar wat is dat, je afval? Een klokhuis van een appel, een bananenschil, de schaal van een ei? Een appel of de schaal van het ei worden vaak weggegooid, maar goed, dan moet je toch ook maar even kijken waar. Doe je dat  ergens in hoog gras of struikgewas, dat lijkt me nog wel oké. Kom je boven op een populaire top waar dagelijks tientallen of honderden mensen bovenkomen, dan lijkt het me een no go, eender wat je weggooit van biologisch afval.

Dat brengt me dan weer bij het thema van duurzaam reizen. We reizen met Anders Reizen, een organisatie die er groene beloftes op nahoudt, zoals het compenseren van de CO³-uitstoot van vluchten. Maar wat doe je met de lokale vleescultuur? De impact van de vleesindustrie op het klimaat zou groter zijn dan die van de luchtvaart. Kan je dan in een land waar een sterke vleescultuur heerst verlangen om de hele week vegetarisch en toch van de lokale keuken te eten? Ik vond ook het heel vreemd om te zien dat we in berghutten, toch plekken waar er  één met de natuur geleefd wordt, elke dag een lunchpakket kregen in een plastieken zakje, soms met nog ook nog een plastiek wegwerpdoosje. Is het dan niet logischer om het lunchpakket als buffet uit te stallen, zodat de deelnemers een eigen brooddoos of herbruikbaar zakje kunnen gebruiken? Kunnen we dat in de toekomst vragen aan de uitbaters, of dringen we onze duurzame principes dan te hard op? 

Op dag 4 wachte Joske ons ’s ochtends op. Ze had naast één van de bungalows geslapen en vergezelde ons alweer een hele dag. We bezochten het mooie Rila-klooster en de grot waar de stichter van de kloostergemenschap 500 jaar eerder leefde. We verlieten vervolgens het Rila-gebergte en reden richting Pirin-gebergte, voor deel twee van de reis. Met pijn in het hart lieten we Joske achter.

Het tweede deel van de week werd het weer alleen maar mooier, en daarmee de landschappen ook. Er werd gehuppeld over rotsvelden en er werden rosten geknuffeld. We hadden amper genoeg vingers aan onze handen om de meren te tellen. Wat een prachtige uitzichten! Er waren wonderbaarlijk overwaaiende wolken. Als de wind goed zat, konden we vlammen over de kammen en de schone schittering in de meren aanschouwen.

Drama bij de trail runners  

Op de laatste dag stond met de Vihren de derde hoogste berg van de Balkan op ons programma. En op andermans programma, kennelijk. Honderden, zo niet duizend auto’s stonden op de weg naar de hut slash restaurant geparkeerd , en als dat nog niet genoeg was, was er die dag een trail run die over die top ging. Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat de deelnemers van die wedstrijd bij de inschrijving een charter hadden ondertekend om ten allen tijde grimassen te trekken alsof ze net uit een wurggreep van een beer zijn ontsnapt.  De organisatie zou dat dan opleggen zodat ze lekker veel woeste, stoere foto's kunnen maken, dit teneinde volgend jaar nog meer kandidaten te kunnen strikken in hun gooi naar het type roem waarbij hij, gevraagd naar zijn hobby's, vol trots antwoordt "ik zen nen trail runner", zich verwachtende aan dat de aanhoorder z'n broek er van bewondering spontaan van afvalt en een diepe buiging ten berde brengt. Ik wijk af

Zij, de lopers, getooid in een ultralichte loopoutfit, gingen vaak trager de berg op dan wij, wandelaars met dagrugzak en zware schoenen. Onze bende wandelde jolig en lachend naar boven, terwijl de lopers geparkeerd, stonden, voorovergebogen over hun stokken om hun moeder riepen. De Drama queens! Ik wilde ze nog het voordeel van de twijfel geven omdat ze een lange zware dag achter hen hadden, maar het was ocharme hun tweede helling van de dag. De lichte spot jegens de lopers die u hier ontwaart is eigenlijk niet meer dan het kanaliseren van een heftige, vurige emotie in mij. Ik was namelijk stikjaloers op hen, want ik wilde niets liever dan mijn rugzak afgooien, mijn loopschoenen ombinden en het op een dartel lopen zetten. Je moet weten, loopcoach is mijn beroep, met een duidelijke voorkeur voor bergen en natuur. Trails dus, zoals de hipsters onder de lopers dat dan noemen. Ik weiger een onderscheid te maken tussen de benamingen trail running en lopen. Lopen is lopen. Dat kanaliseren ontaardde zo nu en dan in het aanspreken van de felst grimassende deelnemers “Hey, are you sill enjoying it? Because this is the best part of it, this is why you do it, this is what you signed up for. You gotta fucking love this!” Bij sommigen kreeg ik na de eerste vraag al het antwoord: “NO!” Ik kon ze een loer rond z’n oren draaien, hoe durft ge, zeggen dat je het niet niet leuk vindt, maar ik kon mezelf beheersen en zei: “Come on guy, take your time, take time to watch the beautiful view, eat and drink a bit. You can do it, brave man!” Jij vraagt je af waarom ik “man” zeg ik niet woman? Laten we het zo stellen, ofwel zijn de vrouwen het sterke geslacht, ofwel zijn ze minder drama queen, ofwel zit dat ego van de man er voor iets tussen en kan hij niet goed pauzeren noch temporiseren, terwijl een vrouw beter pauze kan nemen en zichzelf niet zo nodig hoeft te bewijzen. Om maar te zeggen dat de vrouwelijke lopers het minder theatraal deden dan een aantal mannen.

Terug aangekomen aan ons startpunt, wat tevens een bevoorradingspunt van de trail run was, zagen we veel gezichten die zichzelf net iets te vaak “NO, I’m not enjoying it anymore” hadden ingesproken in plaats van “Yes you can do it” en ze gooiden de camelbak in de ring. Wij daarentegen waren allesbehalve ontgoocheld in onszelf en beloonden onszelf op het terras met iets waarvan we vonden dat we het verdiend hadden. En zo kwam een mooie reis vol natuur en avontuur aan z’n einde.

Tekst en beelden, Bart Delobel (outdoor sportcoach - Fitter&Fitter)

Reisorganisatie: Bootz, Anders Reizen.